حركه اول "زقَپَه"

حركه اول "زقَپَه"

 

"حركه اول بنام "ܙܩܵܦܵܐ" با علامت " ܵ" و صداي  "  َ يا آ " ميباشد.
ميتوان انواع بخشها با حركه  ܵ را به شكل زير مثال زد.

 

بخش يك حرفي ܒܵ بَ يا با.
 

بخش دو حرفي ܒܵܪ بَر يا بار.
بخش دو حرفي ܒܪܵ برَ يا  برا.

 

بخش سه حرفي ܒܵܪܓ بَرگ يا بارگ.
بخش سه حرفي ܒܪܵܓ برَگ يا براگ.

 

بخش چهار حرفي ܫܩܵܠܬ شقَلت يا شقالت.

نكته: هيچ يك از بخش هايي كه مثال زده شد معني دار نبوده لذا فقط براي درك بهتر حركت دادن به صداي بخش ها از اين مثال ها استفاده شد. 

 

اگر بخش آخر كلمه اي بصداي   ܵ  پايان يابد يك ܐ (غير ملفوظ) به انتهاي كلمه اضافه مي كنيم.
مثال : 
ܒܵܒܵ      ܒܵܒܵܐ    با تلفظ بَبَه به معني پدر  
 ܒܪܵܬܵ   ܒܪܵܬܵܐ با تلفظ برَتَه به معني دختر

اگر بعد از  ܵ حرف ܝ ساكن قرار گيرد با هم به صداي   ِ تبديل مي شوند.
  يعني  ܵ + ܝ =   ِ

مثال: 
ܟܬܵܝܬܵܐ با تلفظ كتِتَه به معناي مرغ

 ܡܚܵܝܬܵܐ باتلفظ مخِتَه به معناي زدن

 ܟܠܵܝܬܵܐ باتلفظ كلِتَه به معناي ايستادن


اگر بعد از   ܵ حرف ܘ ساكن قرار گيرد با هم به صداي   ُتبديل مي شوند.
 يعني  ܵ + ܘ =   ُ

ܗܵܘܢܵܐ  با تلفظ هونَه به معناي عقل 

ܦܵܘܚܵܐ  با تلفظ پوخَه به معناي باد

ܝܵܘܢܵܐ با تلفظ يونَه به معناي كبوتر

 

بسيار مهم:  در اسامي اگر هنگام هجي كردن بخش اول يك حرفي و صداي   ُ داشته باشد آن را   ܵ +  ܘ  مي نويسيم.

ܫܵܘܦܵܐ  با تلفظ شوپَه به معناي جا 

ܓܵܘܙܵܐ با تلفظ گوزَه به معناي گردو

 

دقت شود: 
ܐܘܿܝܡܵܐ بخش اول اين كلمه دو حرفي مي باشد. با تلفظ اُيما به معني لباس زنانه

گاهي  ܵ + ܒܼ را نيز با صداي   ُمي خوانيم.    
 ܣܵܒܼܬܵܐ باتلفظ سوتَه به معناي پيرزن.