باباخان جكو جهتلو هنرمند سنتي آشوري ٨٢ ساله در سال ١٣١٣ خورشيدي در روستاي ساعتلو از توابع شهرستان اروميه از يك خانواده روستايي كشاورز متولد شد. پدرش در زمين هاي ارباب روستا كار مي كرد و باباخان نيز به دستور پدر مشغول چوپاني و يا كار كشاورزي در زمين هاي روستا بود.
حدودا ٦ ساله بود كه به همراه خانواده به روستاي باديشوعي نقل مكان نمودند. او مي گويد: "١٠ ساله بودم كه در يك روز بسيار سرد و برفي زمستان كه كولاك همه جا را در نورديده بود، ارتش روس ها به همراه خودروهاي زرهي و جنگي وارد روستا شدند درست در روزهايي كه مصادف بود با كشتار آشوريها و جنگ جهاني دوم و ما مجبور شديم به منطقه كردستان فرار كنيم، من جنگ بين نيروهاي مسلح آشوري و كرد را در اروميه به خوبي به خاطر دارم".
كودكي او بسيار سخت و دشوار گذشت و مي گويد: "غذاي ما نان لواش محلي و روغن خانگي بود كه مادرم آنها را در تنور خانه مان درست مي كرد. ما روزهاي سختي را داشتيم و مادرم مجبور بود براي روزهاي سرد سال كه فصل زراعت نبود نان بپزد و آنها را انبار كند. نان ها را در تنور سياه و پر از خاكستر در گوشه اتاقي كه در آن زندگي مي كرديم مي پخت".
باباخان پس از اتمام دوره نظام و سربازي در ٢٢ سالگي با دختري از روستاي آشوري نشين جنيزه اروميه و تنها با ٣٠٠ تومان ازدواج نمود و اين بار در روستاي آشوري سنگر زندگي جديد خود را آغاز نمود. مراسم عروسي ايشان در ٣ روز و ٣ شب برپا شد.
او آرزو داشت به نيت ١٢ شاگرد مسيح، ١٢ فرزند داشته باشد اما او داراي ٨ فرزند شد كه يكي از آنها بدليل بيماري فوت گشت.
او در سال ١٣٤٥ نواختن دهل (به آشوري دَوولَ) را در مراسم هاي عروسي و مذهبي آشوري را آغاز كرد و هم اكنون ٥٠ سال است كه دوولا مي نوازد. مهم ترين انگيزه او براي شروع اين حرفه عشق به رقص آشوري در او بوده است. او بدون داشتن دانش آكادميك موسيقي، نت ها را به درستي اجرا مي نمايد و به قول خودش اين نت ها از درون او جاري مي شود.
در آيين سنتي و مذهبي آشوريان كه شارا ناميده مي شود، اجراي موسيقي زورنا و دوولا داراي ريتم منظمي است و نوازنده بايد با توجه به توانايي رقصنده ها موسيقي سنتي آشوري را بنوازد: اول رقص يك پا، و بعد دو پايي، ساده، شيخاني، تولاما، بچيرخان، اكملي، توپ جينا، رستم بازي و ... اينكه تمام رقص هاي يك مراسم شارا به ترتيب اجرا شوند نيازمند رقصنده هاي پر نفس و توانا مي باشد.
ايشان نواختن دوولا را به تنهايي و در يك اسطبل دامداري روستاي خود آموخت. مي گويد: "سرم را برروي ستون هاي چوبي اسطبل مي گذاشتم و آرام با انگشتانم ريتم موسيقي آشوري را بر ستون چوبي مي زدم، همانطور كه گوشم را بر ستون تكيه داده بودم سعي ميكردم ريتم صحيح را پيدا كنم و در ذهن خود با آن ريتم، رقص آشوري را اجرا كنم".
بعدها به همراه يكي از دوستان خود دست هايشان را بر گوش خود گذاشته و توسط چوب نِي ريتم ها را در دهان خود و با هنجره مي نواختند و سعي مي كردند آن را به موسيقي واقعي نزديك كنند. "من براي زيبايي چوبي كه با آن دوولا را مي نواختم، آن را با پوست مار تزئين مي كردم، با سنگ مار را مي كشتم و پوست آن را مي كندم و برروي چوب مي پوشاندم".
همه اينها سنت هاي قديم آشوري است كه نسل جديد نه تنها هيچ چيز از آن نمي داند، حتي نمي تواند آن را تصور كند.
همراه هميشگي او كه زورنا را در مراسم هاي مختلف مي نواخته "عشقعلي" نام داشته كه چندين سال پيش فوت شد. او مي گويد: "زماني شلوغ ترين مراسم شارا در روستاهاي آشوري سپورغان، ينگيجه و آده برگزار مي شد كه هزاران آشوري در آن مراسم ها شركت مي كردند". از روزگاري مي گويد كه هر هفته در روستاي سير و كليساي مارسرگيس اروميه مراسم پرشكوه شارا با حضور هزاران آشوري برگزار مي شد ولي اكنون خبري از آن روزها نيست. مي گويد: "زماني كه اركستر نبود ما ١ شاهي ١ شاهي در عروسي ها ٣٠٠ تومان شاباش جمع مي كرديم و اينگونه فرزندان خود را بزرگ كرده ام".
او از جدايي مردم آشوري و فاصله هاي بوجود آمده ناراحت است و نقل مي كند: "ما در فقر تمام بزرگ شديم اما خوشحال بوديم، اكنون بسياري از ما امكانات، درآمد و رفاه بالايي داريم اما خيلي كم خوشحال هستيم. اكنون مردم آشوري پول خوبي به اركستر مي دهند اما به زورنا و دوولاچي اهميت زيادي قائل نمي شوند و رفته رفته اين سنت آشوري در حال نابودي و از بين رفتن است".
در سالهاي گذشته نوار كاست موسيقي دوولا باباخان توسط انتشارات ايلونا ضبط و پخش گرديد اما در سالهاي بعد با ظهور سي دي و ديگر ابزارهاي رسانه اين نوار پخش نشد و براي احياي اين سنت آشوري نيازمند روش جديدي هستيم.
باباخان براي نسلي از آشوريها در مراسم عروسي آنها دوولا نواخته است كه اكنون فرزندان و نوادگان آنها در آمريكا و ديگر كشورهاي دنيا زندگي مي كنند.
اوباليت به بو