خاندان بختيشوع

خاندان بختيشوع

يا بختيشوع هاي جندي شاپوري، پزشكان آشوري و نوسطوري مسيحي بودند كه از قرن ٧ تا ٩ ميلادي، در شش نسل و به مدت ٢٥٠ سال در دربار خليفه هاي مختلف عباسي طبابت كرده اند. به نام اين خانوادهء آشوري-ايراني اولين بار در قرن پنجم ميلادي بر مي خوريم كه سردودمان اين خانواده ؛ فارسي-آشوري-نوسطوري است. بعضي از اعضاي اين خانواده به عنوان پزشك شخصي خليفه هاي متعدد خدمت كرده اند. جرجيس پسر بُخت-ايشوع،پس از درمان بيماري آل منصور در سال ٧٦٥ ميلادي، ده هزار دينار پاداش گرفت. حتي گفته شده است كه يكي از پزشكان اين خانواده، در زمان بيماري امام سجاد ( امام چهارم شيعيان) ، در كربلا، به بالين او رفته است. 
همانند بسياري از پزشكان زمان عباسيان، آنها نيز تحصيلات خود را در دانشگاه جندي شاپور در ايران ( در جنوب غربي ايران كنوني) گذرانده بودند. آنها با علم يوناني و فلسفهء پلاتو، ارسطو، فيثاغورث و .. و نيز علم هندي آشنا بودند؛ كه اين آشناييت به آنها در ترجمهء كتب بسياري در جندي شاپور ياري نمود. 
اصليت اين خانواده از اهواز، در نزديكي جندي شاپور، بود. اما بعدها به بغداد نقل مكان كرده و سپس به نصبين در شمال سوريه رفتند. اگرچه تمام اطلاعات بازمانده از جرجيس مي باشد اما دو نام ديگر قبل از نام او قرار مي گيرند:
  • - بختيشوع اول 
  • -جبرائيل اول
  • - جرجيس
پدر بختيشوع دوم و پدربزرگ جبرائيل بن بختيشوع بوده است. او دانشمند بوده ومديريت بيمارستان جندي شاپور را بر عهد داشت. به سال ٧٦٥ ميلادي به دريار آل منصور فراخوانده شد تا شكم درد او را درمان نمايد. بعد از اينكه او خليفه را درمان كرد، از او خواسته شد در بغداد بماند؛ و او تا زمان بيماريش به سال ٧٦٩ در بغداد ماند. هنگام عزيمت از دربار ، خليفه از او خواست تا به دين اسلام مشرف شود اما او كه مي خواست در كنار پدرش دفن شود ، خواستهء خليفه را رد كرد. بختيشوع هنگام دريافت ده هزار دينار به خليفه قول داد تا شاگردش عيسي بن سهل را به خدمت او بفرستد زيرا پسرش، بختيشوع دوم، نمي توانست جندي شاپور را ترك نمايد. از ديگر پزشكان اين خانواده مي توان به:
  • -بختيشوع دوم
  • -جبرائيل دوم
  • -بختيشوع سوم
  • -عبيدالله اول
  • -جبرائيل سوم

اشاره نمود.