سابقه حضور آشوريان در گيلان به زمان پادشاهي نينوس، شاه آشور باز مي گردد. نينوس پس از حمله به مادها، تا گيلان و درياي خزر پيش ميرود و قبيله ايراني كادوسيان را شكست مي دهد. البته اين ناحيه از ايران هيچ وقت تحت سلطه آشوريان نبوده است، حتي تحت فرمانروايي مادها نيز نبوده است و به صورت مستقل در سواحل خزر اداره مي شد. كادوسيان فقط در زمان پادشاهي كوروش، شاه هخامنشي داوطلبانه به فرمانروايي وي پيوستند. پس از آن نيز در جنگ گوگمل بين مقدونيان و سپاه داريوش سوم در آربلا به نبرد پرداختند. پس از مسيح نيز مبشريني از كليساي شرق آشوري فعلي در گيلان سكني گزيدند. لازم به توضيح است كه اعراب در حمله به ايران نتوانستند گيلان را فتح كنند اما رفته رفته از قرن شانزدهم ميلادي از مسيحيت و زرتشتي گري خارج گرديدند.
در ٢ قرن اخير حضور آشوري ها در گيلان به دليل جنگ و مهاجرت اجباري به ايران و روسيه بوده است، بسياري از حكاري و نينوا به روسيه كوچ كردند ولي روسيه آنها را از راه دريا و با كشتي به گيلان و قزوين (كاسپين نام ديگر قزوين) سپرد. گيلان در تاريخ ارتباطات بسياري با ارمنستان و روسيه تزاري داشته است و حضور مسيحيان در رشت، بندرانزلي، لاهيجان و ديگر شهرهاي اين منطقه، باعث سكونت مسالمت آميز آنها با دوستان ارمني، روسي و ايراني آنها گشت.
در جنگ جهاني اول و دوم، در جريان نسل كشي آشوريان، عمدتا آشوري ها در رشت و رفته رفته در بندرانزلي و قزوين ساكن شدند. ارامنه گيلان نيز از زمان ساساني ها در اين ناحيه زندگي مي كنند. مدرسه هوردانانيان و كليساي حضرت مريم ارامنه رشت در خيابان سعدي و كليساي ارامنه بندرانزلي نيز در خيابان ساعت واقع گرديده است. كليساي جماعت رباني و برادران (آشوري سابق) رشت، در سبزه ميدان، خيابان بيستون واقع شده است. اين كليسا اكنون فقط براي مسيحيان غير آشوري و ارمني زبان، مراسم ديني را برگزار مي كند. كشيش آشوري اين كليسا كشيش بنيامين نام داشت كه در حدود ٣٠ سال پيش در رشت خدمت مي نمود. گفته مي شود كليساي جماعت رباني و برادران آشوري رشت توسط تاجران يوناني در سال ١٨٨٧ ميلادي بنا شده است.
مردم استان گيلان از نظر ادب، اصالت، شأن اجتماعي و احترام در ايران زبانزد و ارج بسيار والايي براي ارامنه و آشوري ها (آسوري ها) قائل و خاطرات بسياري از ارامنه و آشوري ها دارند و از مهاجرت و خروج آنها ناراحت هستند. هم اكنون مسيحيان آشوري و ارمني گيلان مجموعا حدود ٥٠ نفر تخمين زده مي شود كه در رشت و بندرانزلي در كنار ديگر هموطنان در كمال احترام و دوستي زندگي مي كنند.