آقا پطروس

آقا پطروس

آقا پطروس ، آقا پتروس، ميرزا پتروس يا پطروس ايليا بازي (زادهٔ آوريل ۱۸۸۰- مرگ ۲ فوريهٔ ۱۹۳۲) از رهبران ملي- سياسي و فرمانده نظامي آشوريان در ميانه جنگ جهاني اول.
 
وي با نام اصلي پطروس ايليا در منطقهٔ باز حكاري در سرزمين آشور (جنوب شرقي تركيه امروزي) زاده شد. تحصيلات مقدماتي را نزد ميسيونرهاي مسيحي در اورميه گذراند و پس از ديدن آموزش به عنوان معلم به سرزمين خويش بازگشت. وي توانسته بود به جز زبان مادريش-آشوري- به زبان‌هاي فارسي، تركي، عربي، فرانسوي، انگليسي، كردي و روسي تسلط يابد، از اين رو در ۱۹۰۹ ميلادي چندي قنسول عثماني در اروميه گشت. با آغاز جنگ جهاني يكم او به متفقين گرايش پيدا كرد و به زودي به فرماندهي جناح چپ ارتش داوطلب آشوري درآمد. فرماندهي مركزي اين ارتش با مارشمعون بنيامين و جناح چپ آن نيز با برادر مار شمعون، داوود بود. او به زودي توانست پيروزي ‌هاي ارزنده‌اي را بر نيروهاي عثماني به ويژه در نقده و مهاباد به دست آورد و آنان را تا رواندوز به عقب‌ راند. در هنگام تسلط آشوري ها بر اورميه آقا پطروس سمت رياست امنيهٔ شهر را بر عهده‌ داشت. پس از شهادت مار شمعون بنيامين به دست اسماعيل آقا سيميتقو، او به مواضع سميتقو تاخت و به نيروهاي ملك خوشابه پيوست. او توانست چهريق را بگشايد و سميتقو را فراري ‌دهد، در گشايش چهريق كه ستاد فرماندهي سيمقو بود گروهي از خانوادهٔ وي از جمله مادر و دختر برادر او اسير شده و به اروميه فرستاده و تحويل اقوام خود داده شدند " اين است تفاوت ما بين جوانمردي آشوري ها و كردها." پس از چيرگي بر چهريق او در گشودن ديلمقان و سلماس نيز همراهي ‌داشت. در جريان پيمان لوزان در ۱۹۲۳ ميلادي او به عنوان مذاكره كننده‌اي از سوي آشوريان كوشيد تا حق بازگشتن مردمان آشوري را به استان حكاري به دست‌آورد، ولي كوشش به جايي نرسيد. مرگ او در تولوز فرانسه و به دليل سكته مغزي رخ ‌داد.

نشان‌هاي لياقت : 

 كروا دو گر (فرانسه)
لژيون دونور (فرانسه)
صليب گريگوري قديس (روسيه)
نشان سن استانيسلاوس (روسيه)
نشان همايوني شير (بلژيك)
نشان تاج، فرمانده، (بلژيك)
نشان سن گرگوريو، فرمانده، (واتيكان، پاپ بنديكت پانزدهم) ۱۹۲۱

 

تصوير متعلق به آقا ميرا برادر آقا پطرس مي باشد.